فرآیند استریلیزاسیون با بخار

فرآیند استریلیزاسیون بخار شامل چندین مرحله است.

۱. دستگاه استریل کننده بخار یک ظرف بسته با درب است و برای بارگیری مواد باید درب آن باز شود. درب دستگاه استریل کننده بخار باید از آلودگی یا آلودگی ثانویه اقلام و محیط در اتاق‌های تمیز یا موقعیت‌هایی با خطرات بیولوژیکی جلوگیری کند.

۲- پیش‌گرمایش به این معنی است که محفظه استریلیزاسیون دستگاه استریل‌کننده بخار با یک پوشش بخار پوشانده می‌شود. هنگامی که دستگاه استریل‌کننده بخار شروع به کار می‌کند، پوشش با بخار پر می‌شود که محفظه استریلیزاسیون را پیش‌گرم کرده و برای ذخیره بخار استفاده می‌شود. این امر به کاهش زمان لازم برای رسیدن دستگاه استریل‌کننده بخار به دما و فشار مورد نیاز کمک می‌کند، به خصوص اگر نیاز به استفاده مجدد از دستگاه استریل‌کننده یا استریل کردن مایع باشد.

۳. فرآیند تخلیه و چرخه پاکسازی دستگاه استریل کننده، هنگام استفاده از بخار برای استریل کردن جهت حذف هوا از سیستم، نکته مهمی است. در صورت وجود هوا، مقاومت حرارتی ایجاد می‌شود که بر استریل کردن طبیعی محتویات توسط بخار تأثیر می‌گذارد. برخی از دستگاه‌های استریل کننده عمداً بخشی از هوا را برای کاهش دما نگه می‌دارند که در این صورت چرخه استریل کردن طولانی‌تر می‌شود. طبق استاندارد EN285، می‌توان از آزمایش تشخیص هوا برای تأیید حذف موفقیت‌آمیز هوا استفاده کرد.

دو روش برای حذف هوا وجود دارد:

روش تخلیه رو به پایین (گرانش) - از آنجا که بخار از هوا سبک‌تر است، اگر بخار از بالای استریلایزر تزریق شود، هوا در پایین محفظه استریلیزاسیون جمع می‌شود و می‌توان آن را تخلیه کرد.

روش تخلیه اجباری خلاء از یک پمپ خلاء برای تخلیه هوای موجود در محفظه استریلیزاسیون قبل از تزریق بخار استفاده می‌کند. این فرآیند را می‌توان چندین بار تکرار کرد تا تا حد امکان هوای اضافی خارج شود.

اگر بار در مواد متخلخل بسته‌بندی شده باشد یا ساختار تجهیزات احتمال تجمع هوا را داشته باشد (مثلاً تجهیزاتی با حفره‌های داخلی باریک مانند نی، غلاف و غیره)، تخلیه محفظه استریلیزاسیون بسیار مهم است و هوای خروجی باید با احتیاط جابجا شود، زیرا ممکن است حاوی مواد خطرناک برای کشتن باشد.

گاز تصفیه‌شده باید قبل از تخلیه به جو، فیلتر یا به اندازه کافی گرم شود. انتشار گازهای تصفیه‌نشده در هوا با افزایش میزان بیماری‌های عفونی بیمارستانی (بیماری‌های عفونی که در محیط بیمارستان رخ می‌دهند) در بیمارستان‌ها مرتبط است.

۴. تزریق بخار به این معنی است که پس از تزریق بخار تحت فشار مورد نیاز به داخل دستگاه استریل کننده، مدت زمانی طول می‌کشد تا کل محفظه استریلیزاسیون و بار به دمای استریلیزاسیون برسند. این مدت زمان «زمان تعادل» نامیده می‌شود.
پس از رسیدن به دمای استریلیزاسیون، کل محفظه استریلیزاسیون برای مدت زمانی در یک منطقه دمایی استریلیزاسیون نگه داشته می‌شود که به آن زمان نگهداری می‌گویند. دماهای استریلیزاسیون مختلف با حداقل زمان نگهداری متفاوت مطابقت دارند.

۵. خنک‌سازی و حذف بخار به این صورت است که پس از زمان نگهداری، بخار متراکم شده و از طریق تله از محفظه استریلیزاسیون تخلیه می‌شود. می‌توان آب استریل را به داخل محفظه استریلیزاسیون اسپری کرد، یا از هوای فشرده برای تسریع خنک‌سازی استفاده کرد. ممکن است لازم باشد بار تا دمای اتاق خنک شود.

۶. خشک کردن به معنای مکش محفظه استریلیزاسیون برای تبخیر آب باقی مانده روی سطح بار است. به عنوان یک روش جایگزین، می‌توان از فن‌های خنک‌کننده یا هوای فشرده برای خشک کردن بار استفاده کرد.