როგორ მოვუაროთ ქვაბს სათანადოდ გათიშვის პერიოდში?

სამრეწველო ქვაბები ფართოდ გამოიყენება ელექტროენერგეტიკაში, ქიმიურ მრეწველობაში, მსუბუქ მრეწველობასა და სხვა დარგებში და უფრო ფართოდ გამოიყენება საწარმოებისა და დაწესებულებების ცხოვრებაში. როდესაც ქვაბი გამორთულია, დიდი რაოდენობით ჰაერი მიედინება ქვაბის წყლის სისტემაში. მიუხედავად იმისა, რომ ქვაბს წყალი გამოაქვს, მის ლითონის ზედაპირზე წყლის ფენაა და მასში ჟანგბადი იხსნება, რაც იწვევს გაჯერებას, რაც იწვევს ჟანგბადის ეროზიას. როდესაც ქვაბის ლითონის ზედაპირზე მარილის ნადებია, რომელიც შეიძლება გაიხსნას წყლის ფენაში, ეს კოროზია უფრო სერიოზული იქნება. პრაქტიკა აჩვენებს, რომ ქვაბებში ძლიერი კოროზია ძირითადად წარმოიქმნება გამორთვის პროცესში და აგრძელებს განვითარებას გამოყენების დროს. ამიტომ, გამორთვის პროცესში სწორი დამცავი ზომების მიღებას დიდი მნიშვნელობა აქვს ქვაბის კოროზიის თავიდან ასაცილებლად, უსაფრთხო მუშაობის უზრუნველსაყოფად და ქვაბის მომსახურების ვადის გასახანგრძლივებლად.

ქვაბის გათიშვისას კოროზიის თავიდან ასაცილებლად მრავალი მეთოდი არსებობს, რომლებიც შეიძლება დაიყოს ორ კატეგორიად: მშრალი მეთოდი და სველი მეთოდი.

1. მშრალი მეთოდი
1. დესიკანტის მეთოდი

დესიკანტის ტექნოლოგია ნიშნავს, რომ ქვაბის გათიშვის შემდეგ, როდესაც წყლის ტემპერატურა 100~120°C-მდე ეცემა, მთელი წყალი გამოიყოფა და ღუმელში არსებული ნარჩენი სითბო გამოყენებული იქნება ლითონის ზედაპირის გასაშრობად; ამავდროულად, ქვაბის წყლის სისტემაში დალექილი ნადები მოიშორება, წყლის წიდა და სხვა ნივთიერებები გამოიყოფა. შემდეგ ქვაბში შეჰყავთ დესიკანტი, რათა მისი ზედაპირი მშრალი იყოს კოროზიის თავიდან ასაცილებლად. ხშირად გამოყენებული დესიკანტებია: CaCl2, CaO და სილიციუმის გელი.

დესიკანტის განთავსება: წამალი რამდენიმე ფაიფურის თეფშად გადაანაწილეთ და სხვადასხვა ქვაბზე მოათავსეთ. ამ დროს, გარე ჰაერის შემოდინების თავიდან ასაცილებლად, სოდისა და წყლის ყველა სარქველი უნდა დაიხუროს.

ნაკლოვანებები: ეს მეთოდი მხოლოდ ჰიგროსკოპიულია. დესიკანტის დამატების შემდეგ ის აუცილებლად უნდა შემოწმდეს. ყოველთვის ყურადღება მიაქციეთ პრეპარატის დელიკესცენციას. დელიკესცენციის შემთხვევაში, დროულად შეცვალეთ იგი.

2. გაშრობის მეთოდი

ეს მეთოდი გულისხმობს წყლის გადადინებას, როდესაც ქვაბის გამორთვის შემდეგ ქვაბის წყლის ტემპერატურა 100~120°C-მდე ეცემა. როდესაც წყალი ამოიწურება, ღუმელში ნარჩენი სითბო გამოიყენეთ ნელ ცეცხლზე დუღილისთვის ან ღუმელში ცხელი ჰაერის შეყვანა ქვაბის შიდა ზედაპირის გასაშრობად.
ნაკლოვანებები: ეს მეთოდი მხოლოდ ქვაბების დროებითი დაცვისთვისაა შესაფერისი მოვლა-პატრონობის დროს.

3. წყალბადის დამუხტვის მეთოდი

აზოტით დატენვის მეთოდი გულისხმობს ქვაბის წყლის სისტემაში წყალბადის შეტანას და გარკვეული დადებითი წნევის შენარჩუნებას ჰაერის შეღწევის თავიდან ასაცილებლად. ვინაიდან წყალბადი ძალიან არააქტიური და არაკოროზიულია, მას შეუძლია თავიდან აიცილოს ქვაბის გამორთვის შედეგად გამოწვეული კოროზია.

მეთოდი ასეთია:ღუმელის გამორთვამდე შეაერთეთ აზოტის შემავსებელი მილი. როდესაც ღუმელში წნევა 0.5 ლიანდაგამდე ეცემა, წყალბადის ცილინდრი დროებითი მილსადენების მეშვეობით იწყებს აზოტის გაგზავნას ქვაბის ბარაბანსა და ეკონომაიზერში. მოთხოვნები: (1) აზოტის სისუფთავე უნდა იყოს 99%-ზე მეტი. (2) როდესაც ცარიელი ღუმელი აზოტით ივსება, ღუმელში აზოტის წნევა უნდა იყოს 0.5 ლიანდაგზე მეტი. (3) აზოტით შევსებისას, ქვაბის წყლის სისტემაში ყველა სარქველი უნდა იყოს დახურული და მჭიდროდ დამაგრებული გაჟონვის თავიდან ასაცილებლად. (4) აზოტით დატენვის დაცვის პერიოდში, წყლის სისტემაში წყალბადის წნევა და ქვაბის ჰერმეტულობა მუდმივად უნდა კონტროლდებოდეს. თუ აღმოჩენილია აზოტის ჭარბი მოხმარება, გაჟონვა დაუყოვნებლივ უნდა მოიძებნოს და აღმოიფხვრას.

ნაკლოვანებები:წყალბადის გაჟონვის პრობლემებს დიდი ყურადღება უნდა მიაქციოთ, ყოველდღიურად დროულად შეამოწმოთ და პრობლემებს დროულად მოაგვაროთ. ეს მეთოდი მხოლოდ იმ ქვაბების დასაცავად არის შესაფერისი, რომლებიც მცირე ხნით არ მუშაობს.

4. ამიაკის შევსების მეთოდი

ამიაკის შევსების მეთოდი გულისხმობს ქვაბის მთელი მოცულობის ამიაკის აირით შევსებას მას შემდეგ, რაც ქვაბი გამორთულია და წყალი გამოიყოფა. ამიაკი იხსნება ლითონის ზედაპირზე არსებულ წყლის ფენაში, რაც ქმნის კოროზიისადმი მდგრად დამცავ ფენას ლითონის ზედაპირზე. ამიაკს ასევე შეუძლია შეამციროს ჟანგბადის ხსნადობა წყლის ფენაში და თავიდან აიცილოს გახსნილი ჟანგბადით გამოწვეული კოროზია.

ნაკლოვანებები: ამიაკის შევსების მეთოდის გამოყენებისას, ქვაბში ამიაკის წნევის შესანარჩუნებლად, სპილენძის ნაწილები უნდა მოიხსნას.

5. საფარის მეთოდი

ქვაბის მწყობრიდან გამოსვლის შემდეგ, გადაწურეთ წყალი, მოაშორეთ ჭუჭყი და გააშრეთ ლითონის ზედაპირი. შემდეგ, ქვაბის მწყობრიდან გამოსვლის შემდეგ კოროზიის თავიდან ასაცილებლად, ლითონის ზედაპირზე თანაბრად წაუსვით ანტიკოროზიული საღებავის ფენა. ანტიკოროზიული საღებავი, როგორც წესი, მზადდება შავი ტყვიის ფხვნილისა და ძრავის ზეთისგან გარკვეული პროპორციით. საფარის დატანისას საჭიროა, რომ ყველა ის ნაწილი, რომელთანაც შესაძლებელია შეხება, თანაბრად დაიფაროს.

ნაკლოვანებები: ეს მეთოდი ეფექტურია და შესაფერისია ღუმელის გათიშვის ხანგრძლივი მოვლა-პატრონობისთვის; თუმცა, პრაქტიკაში მისი გამოყენება რთულია და კოროზიისადმი მიდრეკილი კუთხეების, შედუღების ადგილების და მილების კედლების შეღებვა ადვილი არ არის, ამიტომ ის მხოლოდ თეორიული დაცვისთვის არის შესაფერისი.

2. სველი მეთოდი

1. ტუტე ხსნარის მეთოდი:
ეს მეთოდი იყენებს ტუტეს დამატების მეთოდს, რათა ქვაბი შეივსოს 10-ზე მეტი pH-ის მქონე წყლით. ლითონის ზედაპირზე წარმოიქმნება კოროზიისადმი მდგრადი დამცავი ფენა, რათა თავიდან იქნას აცილებული გახსნილი ჟანგბადის მიერ ლითონის კოროზია. გამოყენებული ტუტე ხსნარია NaOH, Na3PO4 ან ამ ორის ნარევი.
ნაკლოვანებები: საჭიროა სიფრთხილის გამოჩენა ხსნარში ტუტეების ერთგვაროვანი კონცენტრაციის შესანარჩუნებლად, ქვაბის pH-ის ხშირი მონიტორინგი და წარმოებული ნადების წარმოქმნისადმი ყურადღების მიქცევა.

2. ნატრიუმის სულფიტისგან დაცვის მეთოდი
ნატრიუმის სულფიტი არის აღმდგენი აგენტი, რომელიც რეაგირებს წყალში გახსნილ ჟანგბადთან და წარმოქმნის ნატრიუმის სულფატს. ეს ხელს უშლის ლითონის ზედაპირების კოროზიას გახსნილი ჟანგბადით. გარდა ამისა, ასევე შეიძლება გამოყენებულ იქნას ტრინატრიუმის ფოსფატისა და ნატრიუმის ნიტრიტის შერეული ხსნარის დაცვის მეთოდი. ეს მეთოდი ეფუძნება იმ ფაქტს, რომ ამ შერეულ სითხეს შეუძლია ლითონის ზედაპირზე დამცავი აპკის წარმოქმნა ლითონის კოროზიის თავიდან ასაცილებლად.
ნაკლოვანებები: სველი საფარისგან დაცვის ამ მეთოდის გამოყენებისას, ხერხის ღუმელის გაშვებამდე ხსნარი სუფთად უნდა დაიწრიტოს და საფუძვლიანად გაიწმინდოს, შემდეგ კი წყალი ხელახლა უნდა დაემატოს.

3. სითბოს მეთოდი
ეს მეთოდი გამოიყენება, როდესაც გამორთვის დრო 10 დღის განმავლობაშია. მეთოდი გულისხმობს ორთქლის ბარაბნის ზემოთ წყლის ავზის დამონტაჟებას და მის მილით ორთქლის ბარაბანთან მიერთებას. ქვაბის გამორთვის შემდეგ, იგი ივსება უჟანგბადო წყლით და წყლის ავზის უმეტესი ნაწილი ივსება წყლით. წყლის ავზი თბება გარე ორთქლით, რათა წყლის ავზში წყალი ყოველთვის ინარჩუნებდეს დუღილის მდგომარეობას.
ნაკლი: ამ მეთოდის ნაკლი ის არის, რომ ორთქლის მიწოდებისთვის საჭიროა გარე ორთქლის წყარო.

4. აპკის წარმომქმნელი ამინების გამოყენების შეჩერების (სარეზერვო) დაცვის მეთოდი
ეს მეთოდი გულისხმობს ორგანული ამინის აპკის წარმომქმნელი აგენტების თერმულ სისტემაში დამატებას, როდესაც ქვაბის წნევა და ტემპერატურა შესაბამის პირობებამდე ეცემა აგრეგატის გამორთვის დროს. აგენტები ცირკულირებენ ორთქლთან და წყალთან ერთად, ხოლო აგენტის მოლეკულები მჭიდროდ ადსორბირდება ლითონის ზედაპირზე და თანმიმდევრულად ორიენტირებულნი არიან. განლაგება ქმნის მოლეკულურ დამცავ ფენას „დამცავი ეფექტით“, რათა თავიდან აიცილოს მუხტებისა და კოროზიული ნივთიერებების (ჟანგბადი, ნახშირორჟანგი, ტენიანობა) მიგრაცია ლითონის ზედაპირზე, ლითონის კოროზიის თავიდან ასაცილებლად.
ნაკლოვანებები: ამ აგენტის ძირითადი კომპონენტია მაღალი სისუფთავის ხაზოვანი ალკანები და ვერტიკალური აპკის წარმომქმნელი ამინები, რომლებიც ოქტადეცილამინის ბაზაზეა დაფუძნებული. სხვა აგენტებთან შედარებით, მისი გამოყენება უფრო ძვირი და პრობლემურია.

ზემოთ ჩამოთვლილი ტექნიკური მომსახურების მეთოდები ყოველდღიური გამოყენებისას უფრო ადვილია და მათ უმეტეს ქარხნებსა და საწარმოებში იყენებენ. თუმცა, ფაქტობრივი ექსპლუატაციის პროცესში, ტექნიკური მომსახურების მეთოდების არჩევანიც ძალიან განსხვავებულია ღუმელის გამორთვის სხვადასხვა მიზეზისა და დროის გამო. ფაქტობრივი ექსპლუატაციის დროს, ტექნიკური მომსახურების მეთოდების შერჩევა, როგორც წესი, შემდეგ პუნქტებს ეფუძნება:
1. თუ ღუმელი სამ თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში გამორთულია, მშრალი მეთოდის გამოყენებით უნდა იქნას გამოყენებული დესიკანტის მეთოდი.
2. თუ ღუმელი 1-3 თვის განმავლობაში გამორთულია, შესაძლებელია ტუტე ხსნარის ან ნატრიუმის ნიტრიტის მეთოდის გამოყენება.
3. ქვაბის მუშაობის შეწყვეტის შემდეგ, თუ მისი ჩართვა 24 საათის განმავლობაშია შესაძლებელი, შესაძლებელია წნევის შენარჩუნების მეთოდის გამოყენება. ეს მეთოდი ასევე შეიძლება გამოყენებულ იქნას ქვაბებისთვის, რომლებიც წყვეტილად მუშაობენ ან ერთი კვირის განმავლობაში გამორთულია ექსპლუატაციიდან. თუმცა, ღუმელში წნევა ატმოსფერულ წნევაზე მაღალი უნდა იყოს. თუ წნევა ოდნავ ეცემა, დროულად უნდა აანთოთ ხანძარი წნევის გასაზრდელად.
4. როდესაც ქვაბი ტექნიკური მომსახურების გამო გაჩერებულია, შესაძლებელია გაშრობის მეთოდის გამოყენება. თუ წყლის გამოშვება საჭირო არ არის, შესაძლებელია წნევის შენარჩუნების მეთოდის გამოყენება. თუ ტექნიკური მომსახურების შემდეგ ქვაბი დროულად ვერ ამოქმედდება, საკრედიტო პერიოდის ხანგრძლივობის შესაბამისად უნდა იქნას მიღებული შესაბამისი დამცავი ზომები.
5. სველი საფარისგან დაცვის გამოყენებისას, აღჭურვილობის გაყინვით დაზიანების თავიდან ასაცილებლად, ქვაბის ოთახში ტემპერატურის შენარჩუნება 10°C-ზე მაღალი და 0°C-ზე დაბალი უნდა იყოს.